Piše: Tomo MARIĆ

Brazil, i svi mi, nekad Jugosloveni, danas Balkanci: Srbi, Hrvati, Bošnjaci i ostali, sa svim svojim tegobama za koje, najčešće, sami smo krivi, sudbinski smo vezani kroz fudbal od Urugvaja 1930. do Moskve 2018. godine, skoro pa cijeli vijek traje ta čudna fudbalska pustolovina.
Fudbal, kafa, samba, karneval i život bez ostatka.
Bio sam, svojevremeno, u doba sankcija i silnih neizvjesnosti, zajedno s velikim Miljanom Miljanićem u Brazilu, na Kopakabani, u Vavilonskom Riju gdje su se sudarali i spajali svi svjetovi. Prati me taj doživljaj sve minule godine: zahvaljujući neponovljivom “Čiči” Miljanu, vidio sam i razgovarao s Peleom; ustvari, Pele ozaren i nasmijan pričao, a ja razrogačenih očiju upijao svaku reč. 
Susreo sam Avelanža, upoznao Rivelinja, saznao prije svih, zahvaljujući doktoru Romeru, Miljanićevom prijatelju, da je Brazilero Sampajo de Souza Vieira da Oliveira Sokrates teško bolestan, inače, ljubimac mnogih mojih mlađih drugara, smatrali su ga da je on fudbalski svetac. Ubrzo je i preminuo, žalila je cijela fudbalska planeta. 
Za moje vršnjake, one iz “pedeset i neke” Edson Arantes do Nas Simento Pele bio je “kralj fudbala”, a tim svih timova ovaj: Gilmar, Đalma, N. Santos, Mauro, Zito, Zozimo, Garinča, Dida, Vava, Pele, Zagalo.
Brazil i fudbal su jedno i jedino, a Kopakabana beskrajna. Vidio sam je svojim očima. 
Svi mali Brazilci igraju “prvom loptom”, u krug, u krug, a onda trk, šut i lopta vijuga kao da je pijana! Miljaniću je brazilski fudbal uvijek bio na srcu:
-Brazilci su fenomen! Igrajući na pesku, još u ranoj mladosti, njima se doformišu stopala, zato oni i šutiraju loptu sa onim neverovatnim efejima, ili je onako spretno drže pod nogom i iz tog položaja idu u dribling, čak u prodor. Međutim, varaju se svi oni koji misle da Brazilci ne polažu mnogo na fizičku pripremu, na taktiku; oni su i to doveli do perfekcije, što im je i omogućilo da onda iskažu svoju vanzemaljsku nadarenost. 
Brazil i svi mi, opet!
U Urugvaju senzacionalna pobjeda ondašnjih “Orlova”, predvođenih Mošom i Tirketom od 2:1 predstavila je fudbalskom svijetu sjajnog golmana “El grande Milovana” srpskim jezikom rečeno Milovana Jakšića. Dvadeset godina kasnije “glavni” su na čelu sa velemajstorima Bernardom Vukasom, Rajkom Mitićem i Stjepanom Bobekom otvorili slavnu “Marakanu” i pred više od 200.000 gledalaca u sjajnoj igri, ipak, poraženi od Brazilaca 0:2.
“Plavi” će 1974. godine u Njemačkoj, u Frankfurtu, na “Vald” stadionu, sa Draganom Džajićem, Enverom Marićem i Josipom Katalinskim kao vedetama odigrati s Brazilcima 0:0 na otvaranju Svjetskog prvenstva, ali sa toliko uzbuđenja i zanimljivosti da su dobili komplimente cijelog fudbalskog svijeta.
U tom dugom vremenskom trajanju, uz već pominjane, smijenjivali su se, kroz generacije, nenadmašni asovi na obje strane: Leonidas, Čajkovski, Ademir, Veselinović, Garinča, Šekularac, Ziko, Petrović, Tostao, Petković, Karlos Alberto, Jusufi, Romario, Stojković, Ronaldo, Mijatović, Ronaldinjo, Savićević… sve do Neimara, Kutinja, Firmina… odnosno Mitrovića, Tadića, Matića… Tako fudbalsko blago malo ko je imao i ima u svijetu.
Posljednju kvalifikacionu utakmicu u svojoj grupi na šampionatu u Rusiji igraju Brazil i Srbija. Možda obostrano i odlučujuća ko će proći u drugi krug. Srbija je u povoljnijem položaju, jer pobjedom protiv Švajcarske sve rješava. 
Naprijed Srbijo, uz trijumfalan let “Orlova”, nikad ni riječ ni glas protiv Brazila!

Pele FOTO: champions-speakers.co.uk